Magnus Etkisi Nedir? [dosya]

Hayatın her anında mevcut olan bir etki olarak fizikte önemli bir yere sahip olan Magnus Etkisi, birçok kimse tarafından bilinmiyor. Son zamanlarda bazı Youtuber’lar tarafından popülerleşen fiziksel olay aslın çok basit fizik kurallarına dayanıyor. Peki tam olarak bu Magnus etkisi nedir?
Mühendisler bilir, Magnus etkisi akışkanlar mekaniği derslerinde geçen bir olaydır. Bu fiziksel olayı kısaca tanımlamak gerekirse; dönmekte olan top veya silindirlerin harekete başladığı nokta baz alınarak, kavis yapmasıyla beraber izlenen yolda gözlenen etkidir. Mühendislik alanından topla oynanan sporlara kadar geniş bir yelpazede değerlendirebilmek mümkündür.
Hava basıncı içerisinde dönerek hareket eden cisimler beklenen hedeften farklı yerlere ulaşabilirler. Yani bizim bildiğimiz David Beckham’ın futbol topuna vuruşları yada hareket eden basket topu bu konuyu aslında çok güzel özetliyor. Aşağıdaki videoda görüldüğü gibi Magnus etkisi basket topu deneyi konuyu çok güzel anlatıyor.

Magnus Etkisinin Tarihi

Magnus etkisinin tarihi ünlü fizikçi Isaac Newton’a kadar dayanıyor. 1672 yılında Cambridge üniversitesinin bahçesinde tenis oynayan öğrencileri gören Newton tenis topunun hareketini inceleyerek Magnus etkisinin varlığına dair ilk bulguları yapmış oldu.
1742’de İngiliz bir matematikçi, balistik araştırmacısı olan Benjamin Robins, tüfek toplarının yörüngelerindeki sapmaları keşfetti ve bilinmeyen bir etkiden bahseden ilk kişilerden oldu. Etkinin tanımlanıp literatüre geçmesi için ise 1852 yılını beklemesi gerekiyordu.
Magnus etkisi’ni ilk kez araştırmalarına dahil eden isim Alman fizikçi ise Heinrich Gustav Magnus oldu. Böyle bir etkinin varlığını bilimsel olarak kanıtlayan Magnus aynı zamanda etkiyi ilk tanımayan kişi olarak görülüyor.

Magnus Etkisi ve Kullanıldığı Alanlar

Spor Dallarında Magnus Etkisi

Magnus etkisinin spor dallarında önemli bir yer tuttuğu bilimsel olarak kanıtlanmış bir gerçek. Futbolda Magnus etkisi nedir diye sorulsa, bu soruya halk dilindeki falsolu vuruşların her birisi cevap verecektir. Futbol, tenis, beysbol ve masa tenisi bu etkinin kullanıldığı başlıca popüler spor dallarıdır.
Yuvarlak topun geri yönde spin atarak, yer çekimini karşı yönüne alacak şekilde kuvvet oluşturmasından mütevellit olarak top havada olması gerektiğinden daha fazla süre kalır ve savrularak ilerleyişini sürdürür. Magnus etkisinde olan toplar diğer toplara göre daha kontrolsüz olarak gitmelerinden kaynaklı olarak rakip için yanıltıcı bir etkiye de sahip olarak avantaj elde edilebilmesini sağlıyorlar.

Gemi Dengeleyicilerde

Özel gemilerde, Magnus kuvveti ile uygun sistemler kullanılarak güçlü kuvvetler oluşturulabilmektedir. İçerisinde su hattı bulunan dönen bir silindir sayesinde yukarı veya aşağıya olacak şekilde kuvveti yönlendirebilmenin mümkün olması da yine bu olay ile mümkün olarak gemide denge oluşturabilmeyi beraberinde getiriyor.

Balistik İncelemelerde

Dış balistikte Magnus efekti aktif olarak kullanılmaktadır. Merminin belli bir hedefe stabil şekilde gidebilmesine olanak sağlamaktadır. Kütleye etki eden bir etki olduğundan dolayı merminin hedef mesafe boyunca uçuş yoluna dik olarak dönerek gitmesi eğilimi içerisine sokar. Yalpalanma açısında oluşan fark bu nedenden ileriye gelmektedir.

Hava Araçlarında

Magnus etkisinin karşımıza çıktığı başka bir alan ise havacılık. Magnus etkisi uçak kanatları tasarımlarında dikkate alınıyor ve bu dizaynla üretilen uçan makineler, belirgin bir performans avantajı sağlamaktadır. Havada süzülerek hareket eden makinelerin kanatlarının yanında yer alan dönen silindirler sayesinde, havadaki makinelerin hızı daha düşük seviyede kullanılabilmektedir. Bu etki sayesinde ağır hava araçlarının kullanılabilmesinin önü açılmıştır.
Magnus etkisi ekşi sözlük sayfasından bu konuyla ilgili daha çok bilgi edinebilirsiniz.
The post Magnus Etkisi Nedir? [dosya] appeared first on Bilişim ve Teknik | Teknoloji Haber, Listeler, Galeriler.